Minh Tốc & Lam: Nghệ sĩ Độc lập, độc lập chứ không đơn độc
“Các bạn có cảm thấy giống Lam không, cảm giác như được trở về nhà vậy đó!” Chúng tôi vẫn còn nhớ những giọt nước mắt và những chia sẻ của Ngọc Lam trên sân khấu HRC12 Một Tá Từ Ta. Lâu lâu gặp lại ban nhạc, chúng tôi vẫn vui vẻ kể lại kỉ niệm đó. Minh Tốc & Lam, một ban nhạc tài năng cũng là những người bạn đã lui đến HRC không biết bao nhiêu lần từ những ngày đầu tiên.
Minh Tốc & Lam lần đầu diễn tại HRC trong chương trình Thursday Disclosure vào năm 2019, chương trình mà chúng tôi giới thiệu những gương mặt mới đến cho khán giả. Sau 5 năm, Minh Tốc & Lam đã trở thành một trong những nhóm nhạc indie được yêu mến nhất thủ đô. Khi giới thiệu Minh Tốc & Lam sẽ biểu diễn tại HRC, tỉ lệ lấp đầy khán phòng ngày hôm đó chắc chắn sẽ rất cao. Vậy nên trong chuỗi series Indie-credible sound mà chúng tôi hợp tác với Ash Asia Vietnam trong dịp HRC14 lần này, chúng tôi đã rất mong có thể chia sẻ câu chuyện âm nhạc của Minh Tốc & Lam đến gần hơn với khán giả. Để thấy được rằng, ai trong chúng ta, có lẽ đầu phải bắt đầu ở đâu đó.
Mời các bạn trò chuyện cùng chúng tôi.
HRC: Chào Minh Tốc & Lam. Cảm ơn mọi người hôm nay đã có mặt ở đây để trò chuyện cùng Hanoi Rock City. Có một câu hỏi em vẫn hay thắc mắc, nếu phải miêu tả màu sắc âm nhạc của mình bằng vài tính từ thì anh chị sẽ miêu tả như thế nào?
Ngọc Lam: Chỉn chu, chi tiết, và phô trương. Cái này đúng, thật sự rất phô trương đấy (cười).
HRC: Chị có thể chia sẻ kĩ hơn về từ “phô trương” được không?
Ngọc Lam: Sự “phô trương” có thể hiểu ngay từ bước đầu, là phần phối khí của anh Minh. Tất nhiên trong một bài hát sẽ có khoảng lặng khoảng nặng nhưng đa số mình sẽ muốn được “bung skill”, tức là thể hiện kỹ năng của mình.
Minh Tốc: Để nói rõ hơn thì mọi người sẽ thấy đa số các bài của Minh Tốc & Lam sẽ có những phần solo của các cây. Không cây này thì cây khác. Nếu không có ai solo thì phần của ca sĩ sẽ rất khó, rất nhiều nốt sẽ lên rất cao hay ngân rất dài. Vậy nên sự “phô trương” ở đây có thể tóm tắt trong việc mình muốn thể hiện trình độ. Thật ra mình phô trương kỹ năng trong những bản thu thì dễ hơn, nhưng khi lên sân khấu cũng sẽ cần cân đối với thời gian biểu diễn, các điều kiện mình có không là cũng dễ “đánh trớ”, khiến khá giả không ngấm được (cười)
HRC: Minh Tốc & Lam đúng thật là đã có rất nhiều sân khấu bùng nổ, “phô trương” như anh chị chia sẻ trên chính sân khấu HRC. Nhưng chắc chắn là ai cũng có điểm khởi đầu, anh chị còn nhớ sân khấu đầu tiên của mình ở HRC đã diễn ra như nào không?
Ngọc Lam: Lần đầu tiên anh chị diễn ở HRC là vào mùa đông 2019. Trước đó thì Minh Tốc & Lam lần đầu diễn cùng nhau một chương trình tại The Bunker với Lộn Xộn Band. Chị vẫn nhớ năm đó Lộn Xộn có một chương trình kỷ niệm mấy năm thành lập của nhóm, và anh chị là khách mời mở màn. Ngày sau chương trình đó thì tụi chị được chị Mạc Mai Sương rủ đến Thursday Disclosure của HRC vì dạo đó chị Sương đang làm host.
Thậm chí hôm Thursday Disclosure chị vẫn mặc y nguyên bộ diễn ở The Bunker luôn, vẫn cái áo lấp la lấp lánh mình hay mặc. Hồi đấy chị ít đồ diễn đến mức đấy mà (cười).
HRC: Từ 2019 đến bây giờ cũng là 5 năm rồi, chắc chắn anh chị cũng có nhiều thay đổi trong cả mặt cảm xúc, phong cách biểu diễn, đồ diễn chắc chắn cũng nhiều hơn, âm nhạc chắc chắn cũng thay đổi rất là nhiều. Khi nhớ lại cái sân khấu đầu tiên đấy, đặc biệt khi mọi người còn là nghệ sĩ độc lập phải tự lo hết từ A – Z, mọi người nhớ mình đã có những cảm xúc như nào?
Ngọc Lam: Nhớ lại thì thấy đúng là mình đã đi một quãng thật dài. Bây giờ mỗi khi ban nhạc đi diễn, sẽ luôn có tối thiểu một trợ lý và một backstage đi kèm. Backstage đóng vai trò rất quan trọng, bạn đó sẽ làm mình trông sang hơn (cười). Trước đây không có backstage, mỗi lần lên sân khấu mình đều lọ mọ tự lắp đặt thiết bị trước khi biểu diễn nên trông cũng khá đáng thương. Các nghệ sĩ trước khi có trợ lý, hay backstage thì đều làm làm tất cả mọi thứ. Bên cạnh việc làm nhạc chơi nhạc thì còn những cái như trang điểm, đến chuẩn bị trang phục, sắp lịch diễn, tất cả mọi thứ gì mình cũng phải tự làm.
Thật ra đến giờ chị vẫn tự trang điểm, đây là một cái chị vẫn tự hào. Chị cũng chưa có stylist nhưng thời gian trôi qua mình cũng cập nhật được các phong cách, biết nhiều hơn các nhãn hàng, có nhiều sự lựa chọn phù hợp cho nhiều sân khấu khác nhau hơn. Trước đây dù chị trẻ hơn, nhưng nhìn chị còn già hơn bây giờ (cười). Lúc nào trong mình cũng hơi “formal” (lịch sự) quá mức cần thiết. Nghĩ về những ngày đầu tiên thật sự xúc động lắm. Bên cạnh việc cái gì mình cũng phải tự, phải mày mò, chị cảm nhận được sự tự tin cũng khó có thể được như bây giờ.
Minh Tốc: Có lần mẹ anh nhận xét đồ diễn của Lam xong Lam còn khóc đấy (cười)
Ngọc Lam: Vì lúc đó em cũng thấy tủi thân mà. Mẹ chỉ bảo “Sao con mặc kín thế, trông hơi nhàm chán”. Em biết mẹ chỉ góp ý cho mình cải thiện hơn nhưng dạo đó anh cũng biết là em cũng hơi chật vật đi tìm phong cách của mình mà.
HRC: Em nhớ lần đầu tiên thấy chị Lam khóc là trên sân khấu Sinh nhật HRC 12 tuổi.
Lam: Đúng rồi, chị hay xúc động lắm. Hôm đó chị cảm giác như được trở về nhà vậy.
HRC: Đối với anh chị cũng như cộng đồng nghệ sĩ độc lập, anh chị nghĩ sao về vai trò của những sân khấu như Hanoi Rock City?
Minh Tốc: Anh nghĩ nó rất quan trọng, thật sự quan trọng đấy. Anh không nghĩ là ở Hà Nội lẫn Sài Gòn có những sân khấu như Hanoi Rock City. Ai cũng sẽ có những viên gạch đầu tiên, ai cũng có những sân khấu ít khán giả, khi mà họ chưa có danh tiếng. Thế nhưng lại không có nhiều venue sẵn sàng chào đón những nghệ sĩ mới, đang ở giai đoạn đầu của sự nghiệp âm nhạc của mình.
Lam: Ở HRC có một văn hoá nghe nhạc rất hay, đó là sự đa dạng. Có cả khán giả trong nước, những khán giả nước ngoài, các bạn sống quanh khu vực hồ Tây này. Các bạn đều rất vui vẻ và sẵn sàng nghe nhạc mới, ủng hộ những gương mặt trẻ.
HRC: Các chương trình ở HRC, có những chương trình đông khán giả, cũng có những sân khấu vắng bóng người nghe. Dẫu vậy em vẫn nghĩ thị trường âm nhạc của chúng ta đúng là đang có những tín hiệu tích cực. Là giám khảo của cuộc thi Band Đấu của HRC vừa rồi, chị Lam đánh giá như thế nào về tiềm năng của các nghệ sĩ trẻ?
Lam: Chị nghĩ Band Đấu đã chọn lọc được những ban nhạc chất lượng nhất của thủ đô. Tuy các bạn còn rất trẻ nhưng chơi rất chắc tay. Và chị cảm nhận so với thời của anh chị, thì bây giờ các bạn giỏi hơn ngày xưa nhiều. Một phần vì các bạn lớn lên cùng với internet nên cơ hội được tiếp cận, được học hỏi nhiều hơn. Thời của chị với anh Minh Tốc, hình như mãi đến khi chị học lớp 5 mới bắt đầu biết đến Internet.
Minh Tốc: Để mà nói về thời điểm Internet thực sự phổ biến và dễ tiếp cận, thì đến tận cấp 3 anh mới có máy tính riêng.
Lam: Vậy nên với bối cảnh như hiện tại, chị nghĩ các bạn đang có rất nhiều phương tiện. Đây cũng là một lợi thế khi các nghệ sĩ mới có thể nhanh chóng tìm được những nguồn âm nhạc, nguồn cảm hứng. Khả năng tự học của các bạn cũng tốt hơn, các bạn có thể lên Youtube, tìm kiếm trên Google, xây dựng cho mình những kiến thức bằng cách tự mày mò. Tất nhiên có thầy cô hướng dẫn vẫn tốt hơn. Nhưng nếu mình chưa có điều kiện, tiền bạc hay thời gian cũng không đồng nghĩa là mình không còn lựa chọn. Chúng ta hoàn có thể tự học trước.
Quay lại câu chuyện sân chơi HRC, chị nghĩ chắc chắn là mọi người đã sẵn sàng cho những sân khấu vắng khán giả, vì những nghệ sĩ mới thường chưa có nhiều người biết đến. Cũng như mong muốn của chú ĐA từ trước giờ, mong các nghệ sĩ được biểu diễn, các bạn trẻ có cơ hội. Cứ coi như đây là con đường mình đã chọn, thì dù khó khăn mình vẫn sẽ đi. Có thể đôi ba lần đầu tiên diễn, các bạn nghệ sĩ và HRC không thu hút được nhiều khách đến nghe. Nhưng chúng ta vẫn phải có những sân khấu như vậy đúng không. Các bạn nghệ sĩ nổi tiếng như các bạn biết bây giờ, vẫn đều phải đi lên từ những sân khấu nhỏ.
HRC: Nhân nói chuyện khán giả, Minh Tốc & Lam đều đã đi từ những sân khấu vắng vẻ người nghe, cho đến sân khấu HRC khoảng 300 người, rồi đến những sân khấu của các lễ hội âm nhạc nghìn khán giả. Trải nghiệm các chương trình với số lượng khán giả khác nhau, anh chị nghĩ thế nào về vai trò của sự ủng hộ của khán giả đối với động lực phát triển của nghệ sĩ?
Ngọc Lam: Thời điểm mà khi một nghệ sĩ biết rằng mình có thể từ bỏ cái việc đi bào và tập trung hoàn toàn cho việc làm nghệ thuật chính là cái thời điểm họ nhìn thấy được cái sự ủng hộ của khán giả và hiểu được tầm quan trọng của những sự ủng hộ đó.
Khi chúng ta thấy được lượng theo dõi của khán giả dành cho mình tăng dần theo thời gian, chúng ta sẽ tự đặt ra câu hỏi là: Làm thế nào để mình giữ chân được những khán giả cũ và thêm được những khán giả mới? Việc đầu tiên là mình phải nâng cao trình độ, hát hay hơn, biểu diễn hay hơn, có khi còn kết hợp cả nhảy, trang phục cũng đầu tư hơn. Có như vậy mới thu hút được các nhà tổ chức lớn. Chị luôn nghĩ rằng mỗi một lần lên sân khấu là một cơ hội mà mình có với khán giả. Tại một lễ hội âm nhạc cả nghìn người, rất nhiều người sẽ lần đầu tiên gặp mình, lần đầu tiên nghe nhạc mình. Vì vậy ngay trong những cơ hội đầu tiên đó, hãy cố gắng hết sức để tạo được ấn tượng.
Chị chia sẻ như vậy cũng là để muốn khẳng định lại, mối quan hệ giữa nghệ sĩ với khán giả là một mối quan hệ hai chiều. Trong một thị trường âm nhạc cạnh tranh và có quá nhiều màu sắc như bây giờ, khi mà nghệ sĩ ai cũng tài giỏi, ai cũng có cá tính riêng, mình cần làm nghề với cái tâm, và sự tập trung cao độ. Hãy tập trung vào việc sản xuất âm nhạc của mình, nếu nó đủ tốt mình sẽ thuyết phục được khán giả của mình. Khán giả ủng hộ nghệ sĩ, đổi lại nghệ sĩ cũng cần thể hiện sự tôn trọng dành cho khán giả. Có rất nhiều khán giả đã đi cùng mình từ những ngày đầu tiên, hãy cho họ biết rằng chúng ta cũng rất yêu mến và luôn luôn biết ơn họ.
HRC: Có thể khi các nghệ sĩ đến một mức độ nổi tiếng nào đó, họ sẽ được nhiều người hỗ trợ. Dẫu vậy các nghệ sĩ độc lập khi bước chân vào thị trường, có rất nhiều việc họ sẽ phải làm: Từ việc sản xuất âm nhạc, xây dựng hình tượng hay đến việc truyền thông quảng bá. Khi mà có quá nhiều việc phải tự làm như thế, theo anh chị điều gì vẫn là khía cạnh mà các nghệ sĩ cần tập trung nhất?
Minh Tốc: Anh luôn xác định anh là người làm nghệ thuật chứ không phải kinh doanh nghệ thuật, điều cốt lõi với anh chính là phần âm nhạc. Chất lượng âm nhạc luôn là khía cạnh mà anh đầu tư nhiều nhất. Những sáng tác của anh khi được đưa đến công chúng, sẽ phải thuyết phục được chính bản thân anh trước tiên. Có tính cá nhân không? Có yếu tố hay không? Mình có yêu thích tác phẩm này không? Những khán giả đã nghe mình, và thích mình thì cái họ cần chính là âm nhạc của mình chứ không phải một sản phẩm đi theo, bắt chước một ai khác.
HRC: Vậy là bản sắc âm nhạc là điều mà Minh Tốc & Lam đặt lên hàng đầu.
Lam: Không chỉ bản thân nghệ sĩ đâu, mà chính khán giả của mình cũng luôn muốn mình là chính mình. Tất nhiên trong quá trình làm nhạc, chúng ta luôn có sự kế thừa của những người tiền bối. Đâu chỉ có âm nhạc, mọi thứ trong cuộc sống đều có tính kế thừa.
Chị cũng giống như anh Minh Tốc thôi, chị luôn tin chất lượng âm nhạc phải là cái được xếp hạng đầu tiên, được đề cao nhất. Truyền thông quảng bá, quay MV cũng quan trọng nhưng chỉ là những thứ theo sau thôi. Thời điểm đầu của sự nghiệp, không nhiều nghệ sĩ có điều kiện để đầu tư quay MV hay quảng bá rầm rộ. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta không thể mang âm nhạc của mình đến công chúng. Hãy đầu tư thật nhiều vào âm nhạc, hãy tạo ra âm nhạc mà khiến khán giả của mình tua đi tua lại trên các nền tảng âm nhạc trực tuyến, rồi đến khi mình có lợi nhuận từ việc đó, chúng ta sẽ tính đến những khoản đầu tư tiếp theo. Nghệ sĩ độc lập khác với nghệ sĩ có công ty quản lý ở chỗ đó, các bạn gần như không có đơn vị nào đứng sau sẵn sàng đầu tư cho bạn những buổi quay chụp, hay đội ngũ ekip hùng hậu, chúng ta cần xác định đâu là cái quan trọng và làm dần dần dựa trên thứ tự ưu tiên, biến quá trình đó như một công thức. Làm đúng rồi sẽ có kết quả thôi.
HRC: Trong hành trình âm nhạc của Minh Tốc & Lam thì, có sự kiện, sân khấu hay một tác phẩm nào mang tính bước ngoặt của ban nhạc?
Minh Tốc: Thực ra thì tụi anh có rất nhiều bước ngoặt. Bước ngoặt đầu tiên là bài Ngọc Lam, vừa ra phát là được ủng hộ quá trời luôn (cười). Anh đánh giá đó là một bước khởi đầu tốt. Cả hai thời điểm ra mắt Album 1 và Album 2 đều đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành của của ban nhạc. Sau đó là khi bài Chốn sa mạc bắt đầu phổ biến hơn, rất nhiều khán giả biết đến bọn anh qua bài hát đó. Với cá nhân anh, đó chính là bước ngoặt lớn nhất tính đến đời điểm hiện tại. Sự ủng hộ của mọi người dành cho Chốn sa mạc còn hơn cả Khác 2 và Ngọc Lam.
Lam: Còn nếu mà để nói về cái bước ngoặt về sự thay đổi trong màu sắc âm nhạc thì sẽ nằm ở album 3. Album mà mọi người chưa được nghe.
Minh Tốc: Còn bước ngoặt mang tính đau thương thì chắc là việc cháy cả hai ổ cứng trong vòng chưa đầy một năm. Có nhiều bạn fan rất dễ thương, an ủi anh chị bằng cách là, em đoán là album 3 sắp tới sẽ cháy lắm, chưa gì đã cháy hai cái ổ cứng rồi (cười).
HRC: Tình hình ổ cứng Album 3 thế nào rồi ạ? Anh chị đã cứu được nó chưa?
Lam: Vẫn là một ẩn số, anh chị cũng đang tìm những kỹ sư đầu ngành hỗ trợ. Việc này thật sự khá là đau lòng. Cách đây 2 tháng, trong lần hỏng ổ cứng trước anh Minh đã rất suy sụp khi phải tái tạo lại những dữ liệu. Việc chọn tìm “sound”(âm thanh) cực kỳ vất vả. Nhưng cá nhân chị thấy là Làm lại hay hơn (cười). Mình nghĩ tích cực là như vậy, nhỡ đâu (cười)
Minh Tốc: Anh nghĩ là mình có thể lý giải vì sao hay hơn? Rất nhiều bài trong album 3 mình đã làm cách này 3,4 năm. Tư duy âm nhạc của mình bây giờ khác nhiều chứ. Nhưng sau lần hỏng lại ổ lần này thì anh không chắc sẽ hay hơn. Vì mình đã mang tư duy của hiện tại rồi.
Ngọc Lam: Chị cũng thấy rằng anh Minh Tốc đã có một bước ngoặt rất lớn không chỉ gu âm nhạc mà còn cả về gu ăn mặc (cười). Ngay từ đầu Minh Tốc & Lam đã hướng các bạn khán giả của mình là chúng mình sẽ chơi nhiều thể loại nhạc. Chị luôn nói là âm nhạc của ban nhạc sẽ thay đổi. Nhưng cái thay đổi này không phải vì tụi chị muốn giống một ai khác, mà chỉ đơn giản là khi mình lớn lên, mình trải nghiệm nhiều hơn nên tại mỗi thời điểm khác, mình sẽ thích một cái khác, và làm nhạc với một tư duy khác. Nhưng dù thay đổi gì, Minh Tốc & Lam chắc chắn sẽ vẫn mang màu Minh Tốc & Lam, nên các khán giả của chúng mình ơi, mọi người đừng lo lắng nhé (cười).
À có một bước ngoặt nữa cũng là liên quan đến album 3 đấy là trong đấy sẽ có một số bài nhạc dance, theo kiểu K-pop. Thực ra Minh Tốc và Lam thích K-pop từ lâu rồi, nhưng thú thật là đến bây giờ mình mới đủ trình độ để sản xuất ra những cái bài có màu sắc K-pop như thế.
Minh Tốc: Chưa hết đâu, có một bước ngoặt giúp cho anh chị có thêm nhiều cơ hội đi diễn hơn, chính là lần hợp tác cùng Dalab trong Bầu trời mới và với The Flob trong Ngược gió.
Ngọc Lam: Cũng rất là vui và may mắn, bởi vì là trong thời điểm mà mình vẫn đang ấp ủ những cái sản phẩm của riêng mình ý, thì cũng có những người bạn, người anh em, mọi người tin tưởng mình và sẵn sàng hợp tác với mình. Và đặc biệt hơn là thời điểm ra mắt của cả hai sản phẩm này lại gần nhau.
Minh Tốc: Khi mọi người nhìn vào số liệu Spotify năm 2024, sẽ thấy là cả năm anh chị không trực tiếp ra một bài nhạc nào nhưng số lượng nghe theo năm lại tăng rất nhiều, có khi phải gấp nghìn lần so với năm ngoái. Nhìn vào số liệu thôi mà mình cảm thấy rất oách (cười). Để thấy là những lần hợp tác, “mượn cánh người khổng lồ” trong năm qua đã rất thành công. Một năm 2024 rực rỡ!!!
HRC: Nhưng đâu phải ai cũng có thể mượn cánh người khổng lồ. Mình cũng phải có sức để bay cùng đúng không ạ?
Minh Tốc: Em nói cũng đúng. Trong những lần hợp tác như vậy, đối tác cũng phải nhìn thấy điểm mạnh của mình, những giá trị họ cần ở mình thì đôi bên mới tìm đến nhau được.
HRC: Nhân câu chuyện hỏng ổ cứng đến 2 lần của anh chị, em nghĩ rằng trong 5 năm hoạt động Minh Tốc & Lam cũng đã trải qua rất nhiều khoảnh khắc khiến bản thân suy sụp. Vậy nếu mà để đưa ra một lời khuyên như những anh chị đi trước đi, cho nghệ sĩ trẻ về hành trang chuẩn bị cho rủi ro, thử thách phía trước, anh chị sẽ khuyên như nào?
Minh Tốc: Đầu tư thêm 3tr600 để mua ổ cứng backup dữ liệu. Mà thật ra đấy là fan khuyên bọn anh (cười). Thật ra cái này Lam đã nhắc anh từ lần hỏng ổ cứng đầu tiên nhưng anh chưa kịp làm. Một phần vì bận quá, một phần anh không thể nào nghĩ được là mình mới mua một cái ổ cứng mà chỉ vài ba tháng sau đã cháy tiếp được. Chuyện này hơi…không tưởng. Vì đồ mình mua cũng đều là loại tốt mà.
Ngọc Lam: Chúng ta sẽ không bao giờ lường hết được các rủi ro có thể đến, nhưng cố gắng lường trước được bao nhiêu thì tốt bấy nhiêu. Như trong quản trị kinh doanh ý, có một môn mình sẽ được học là quản trị rủi ro. Tức là với mỗi một dự án mình làm, mình phải liệt kê ra được hết tất cả kịch bản, luôn luôn sẵn sàng cho tình huống xấu nhất. Nếu điều tồi tệ nhất xảy ra và mình cũng có phương án cho trường hợp đó rồi, thì kết quả khi rủi ro đến mức độ ảnh hưởng chắc chắn sẽ giảm. Cái này chị nghĩ không chỉ áp dụng cho công việc đâu, mà làm gì cũng vậy. Mỗi người đều có những trải nghiệm riêng và cách đối mặt khác nhau, khuyên thì rất là khó, nhưng chị vẫn muốn nhắn các bạn là hãy thực tế với những khó khăn mình sẽ đi qua trên hành trình này.
Và thêm một cái nữa, hãy có ở bên cạnh những người đồng đội để chia sẻ. Mình vừa có thể dựa vào đồng đội mình, cũng vừa cho đồng đội mình dựa vào. Có người ở cạnh đi qua những khó khăn, mình cũng sẽ vững lòng hơn rất nhiều.
Chúng ta là nghệ sĩ độc lập, có khi các bạn nghĩ rằng chúng ta phải tự làm lên, không cần sự trợ giúp của ai. Nhưng theo chị, nếu có ai giơ tay ra với mình, nói là hãy để chúng tôi giúp bạn, hãy để họ giúp. Chúng ta có thể cùng giúp nhau, cùng nhau đi lên. Độc lập không có nghĩa là đơn độc. Và nếu có ai giúp đỡ mình, ngược lại mình cũng hãy trân trọng, và tạo dựng mối quan hệ tốt và giúp đỡ họ khi cần.
HRC: Vậy là chúng ta luôn cần chuẩn bị thật nhiều kịch bản cho bản thân mình. Còn nếu mà, khi mà rủi ro nó ập đến mà mình không lường trước được thì sao? Em tò mò phản ứng đầu tiên của anh chị khi mà cái ổ cứng của album 3 hỏng.
Ngọc Lam: Phản ứng đầu tiên của chị là đổ lỗi cho chồng chị đã (cười): “Em đã nói với anh như thế rồi, từ album một đã thế rồi vẫn không backup lại. Em nhắc anh mấy lần rồi.” Chị nói vậy chứ chị hiểu nhiều khi anh nhiều việc quá, rồi công việc cứ cuốn mình đi khiến mình quên mất. Bản thân chị cũng đã quên rất nhiều thứ, nên giờ chị đã có bạn trợ lý cá nhân riêng để nhắc việc. Bạn ý gần như là bộ nhớ ngoài của chị luôn (cười).
Minh Tốc: Có những thứ xảy ra rồi và mình sẽ phải học cách chấp nhận. Hai ổ cứng bị cháy khiến anh suy sụp nhưng sau cùng, ổ cứng quan trọng nhất được lưu giữ ở bên trong đầu mình. Sau chuyện vừa rồi anh cũng có bài học cho mình, cái gì tồi tệ nhất mà mình nghĩ có thể xảy ra, hãy chuẩn bị sẵn tinh thần và phương án khi nó đến.
HRC: Việc chuẩn bị cho những tình huống có thể xảy ra, còn giúp mình bớt thất vọng khi mọi thứ không như mong muốn. Thị trường âm nhạc những năm qua đã có nhiều sự phát triển và có nhiều nghệ sĩ mới. Nhiều nghệ sĩ trẻ bây giờ có những kỳ vọng về chuyện thành công sớm. Nhưng nếu ai cũng thành công sớm được, thì chẳng phải áp lực sẽ càng cao không?
Ngọc Lam: Chị đồng ý là một trong những vấn đề của các bạn trẻ bây giờ là các bạn kỳ vọng sớm quá. Và cái việc kỳ vọng đó là do các bạn thiếu sự kiên trì. Và thiếu sự kiên nhẫn trong cái cuộc chơi này hay bất cứ cuộc chơi nào cũng thế, nó thường là sẽ gây ra những cái sự chán nản và lạc lối.
Minh Tốc: Anh thấy cái cuộc chơi này nó đúng là cuộc chơi kiểu sống lâu thành bất tử (cười). Nó đúng là như thế mà. Nói thẳng ra một album của Minh Tốc & Lam phát hành, có người thích người không thích. Có những người sẽ chọn được một vài bài trong cả album, nhưng có khi chỉ có ít người mới nghe được cả album. Rất khó để gây ấn tượng cho số đông trong những lần thử đầu tiên. Chúng ta phải kiên trì, làm việc tập trung hết lần này đến lần khác. Nếu may mắn sẽ có những tác phẩm khán giả nghe nhiều thành ra quen tai. Và với nghệ sĩ, có tác phẩm được nghe đi nghe lại đã là rất tuyệt vời rồi.
Ngọc Lam: Như Taylor Swift đó, trong suốt sự nghiệp chắc chị ý đã cháy không biết bao nhiêu ổ cứng rồi, cũng đã không biết bao lần bị công chúng quay lưng. Thậm chí khi chị nổi tiếng rồi, cũng bị tước bản quyền bản thu chính những sáng tác của mình và chị tiếp tục thu lại bản mới. Hay như tour diễn vừa rồi của chị ý là một trong những tour thành công nhất lịch sử âm nhạc. Không ai làm được điều đó nếu thiếu nghị lực, sự kiên trì và sự tôn trọng dành cho nghề.
HRC: Cảm ơn những chia sẻ của anh chị. Vì đây là series Indie-credible sound HRC hợp tác cùng Ash Asia Vietnam, vậy nên có một câu hỏi em luôn hỏi các nghệ sĩ, là với mọi người thì âm thanh “Incredible” của Indie được thể hiện như thế nào?
Ngọc Lam: Chị nghĩ sự “credible” của âm nhạc indie nằm ở khoảnh khắc chúng ta quyết định tự bắt đầu. Có thể chúng ta chỉ có một mình, cũng có thể chúng ta là một nhóm người cùng đi, nhưng chúng ta đã bắt đầu với chính đôi chân đôi tay và lòng tin, sự kiên trì của mình, có thể chúng ta sẽ chạm đến được sự không tưởng. Chị nghĩ ngay như cả các anh Chillies, thời điểm bắt đầu, các anh cũng không nghĩ là sẽ đến lúc mình nổi tiếng như này. Các anh ý tại thời điểm đó, chỉ đơn giản nghĩ mình cần phải bắt đầu thôi.
Như chính bài hát là cái “Cuối ngày” của The Flob. Khi chị đi show của các bạn, chị mới hiểu tác phẩm đó được viết với tâm trạng các bạn không biết liệu ngày mai band có còn hay không, liệu các bạn có tan rã hay không? Với một ban nhạc, chúng ta sẽ phải đối mặt hàng ngày với một vấn đề, ngày mai mình còn ở cạnh nhau không? Làm thế nào để giữ chân được tất cả mọi người, để cùng duy trì một ban nhạc, để những cá tính khác nhau đều tin vào một điều. Khi chúng ta chưa vào một label nào, cái ràng buộc duy nhất nó chính là cái niềm tin với nhau, niềm tin với âm nhạc, niềm tin với fan của mình. Đó chính là sự “incredible” của âm nhạc indie, dù có khó khăn, chúng ta đã chọn ở bên nhau.
Minh Tốc: Với anh cái không tưởng nhất của indie đấy chính là sự tưởng tượng. Sự tưởng tượng ở chỗ mình không ngại thử. ví dụ như là anh, nếu mà có một người định hướng anh từ trước anh sẽ phối kiểu gì hay phải làm thể loại nào thì chưa chắc là anh sẽ có những sự kết hợp như là Nhạc RnB nhưng được phối với Jazz, Math rock…Hay như Album 2 có một bài hát nhịp lẻ mà thậm chí đó còn không phải Progressive rock. Thì nếu mà mình không thoải mái trong tư tưởng thì mình sẽ khó chấp nhận. Ví dụ như bản thân mình mà gửi một bài này cho một studio khác mà họ không hiểu ý mình thì họ sẽ hoàn toàn có thể gom nó vào thành nhịp chẵn, 12/8 họ gom nó vào thành 4/4. Thì như thế tự nhiên nó lại mất tính độc đáo của cái bài. Nhưng sự tưởng tượng cần được cân bằng với sự tỉnh táo, lạ không có nghĩa là hay, chúng ta phải rõ các khái niệm. Ranh giới mong manh lắm. (cười)
HRC: Em rất cảm ơn những chia sẻ của anh chị, đây là cũng là câu hỏi cuối của hôm nay rồi. Nhân dịp bước sang năm mới, HRC cũng đón tuổi mới, anh chị có thể gửi một lời chúc đến chú ĐA cũng như HRC được không?
Ngọc Lam: Trước đây chị đã từng nghe được ở HRC đấy là mọi người định bên cạnh việc là một venue thì mọi người còn phát triển như một nhà tổ chức, thì chị tin, chị tin là mọi người sẽ làm được. Chị thật sự rất là mong điều đấy nó trở thành hiện thực.
Minh Tốc: Anh cũng rất mong chờ một chương trình HRC Festival. Sẽ rất vui, và có rất nhiều gương mặt ở đó. Anh chị tin là chúng ta sẽ làm được, một cái sinh nhật to khủng bố luôn, ở bất cứ đâu mọi người muốn. Chúc mừng sinh nhật HRC!
